Анотація:
Tematyka judaistyczna pojawia się najczęściej w powieściach współczesnych Kraszewskiego. Przedmiotem autobiograficznego utworu pt. Powieść bez tytułu jest tragiczna miłość studenta do młodej Żydówki. Kraszewski ukazuje tu dramat młodych ludzi, wynikający z istnienia barier religijnych i społecznych. W powieści pt. Żyd Kraszewski projektuje nowy model narodu oparty na wspólnocie ziemi, a nie na wspólnocie etnicznej czy językowej. Kraszewski szanował kulturę żydowską, pracowitość i prawość Żydów. Uważał, że Polacy mogą się wiele od Żydów nauczyć, przede wszystkim tego, jak kultura pomaga zachować narodową tożsamość.